Binnenvaartkeuring: eisen, beoordeling en geldigheid
Wie beroepsmatig op de binnenwateren vaart, heeft een geldige medische verklaring nodig. Deze zogeheten binnenvaartkeuring is verplicht voor iedereen die een EU kwalificatiecertificaat, dienstboekje, groot vaarbewijs of Rijnpatent aanvraagt of wil verlengen. In dit artikel lees je wat de keuring inhoudt, hoe lang deze geldig is, en wat er gebeurt als je (tijdelijk) niet geschikt wordt bevonden.
Wat wordt beoordeeld?
De keuring is gericht op medische geschiktheid voor het varen onder vaak fysieke en mentale belasting. De arts beoordeelt:
- Gezichtsvermogen – inclusief kleurenzien; bijvoorbeeld voor wie lichten of signalen moet herkennen.
- Gehoor – essentieel voor communicatie en veiligheidssignalen.
- Bewegingsapparaat – kun je traplopen, bukken, je vrij bewegen aan boord?
- Chronische aandoeningen – zoals diabetes, epilepsie of hartziekten: zijn ze onder controle, vormen ze een risico?
- Medicatiegebruik – middelen die alertheid, oriëntatie of reactiesnelheid beïnvloeden kunnen bezwaar opleveren.
Hoe werkt de beoordeling?
De arts vult het officiële CESNI-formulier in. Hierop worden alleen de uitkomst en eventuele functionele beperkingen vermeld — nooit een diagnose. De verklaring kan volledig geschikt, beperkt geschikt of ongeschikt luiden. Eventuele beperkingen worden gecodeerd volgens CESNI, bijvoorbeeld voor taken die niet zelfstandig mogen worden uitgevoerd.
De arts mag bij twijfel aanvullend onderzoek vragen of informatie opvragen bij een behandelend arts. In complexe gevallen kan er collegiaal overleg plaatsvinden, maar er is géén formele rol voor een medisch adviseur binnenvaart zoals die bij zeevaart bestaat.
Hoe lang is een binnenvaartkeuring geldig?
De medische verklaring is maximaal 13 jaar geldig, zolang deze vóór het bereiken van 60 jaar verloopt. Daarna gelden verplichte herkeuringen:
- op de leeftijden 60, 65 en 70 jaar;
- vanaf 70 jaar: elke 2 jaar.
In de praktijk betekent dit dat iemand die zich op zijn 54e laat keuren, een geldigheid van maximaal 6 jaar kan krijgen (tot het verplichte herkeurmoment op 60).
De geldigheid is gekoppeld aan de duur van het EU kwalificatiecertificaat. De arts mag altijd een kortere duur afgeven bij twijfel of medische omstandigheden.
Wat als je wordt afgekeurd?
Als je medisch ongeschikt wordt verklaard, ontvang je een schriftelijke verklaring met reden. Je mag dan niet varen in functies waarvoor medische geschiktheid verplicht is.
Je kunt binnen 6 weken een herkeuring aanvragen bij een aangewezen scheidsrechter scheepvaart. Deze arts is onafhankelijk en niet betrokken geweest bij de eerste keuring. De uitkomst van de herkeuring is bindend.
Let op: in tegenstelling tot de zeevaart bestaat er in de binnenvaart géén mogelijkheid tot ontheffing bij blijvende afkeuring. De regels zijn strikt: wie niet voldoet aan de medische eisen, mag niet varen.
En bij het klein vaarbewijs?
Voor het klein vaarbewijs is meestal geen medische keuring vereist. In dat geval volstaat een gezondheidsverklaring. Alleen als er aanleiding is (bijvoorbeeld bij aandoeningen of op verzoek van het CBR), kan een aanvullende medische beoordeling verplicht worden gesteld.
Samenvattend
Een goede medische keuring voor de binnenvaart is meer dan een vinkje op een formulier. Het gaat om veiligheid, verantwoordelijkheid en duidelijkheid. De eisen zijn streng maar transparant, en met de juiste voorbereiding kom je zelden voor verrassingen te staan. Twijfel je over je gezondheid, een eerdere afkeuring of medicatiegebruik? Laat je dan tijdig adviseren door een arts die bekend is met de binnenvaartregels.
Zet vandaag de stap naar veiligheid: Plan uw keuring bij OmniHealth
Zet vandaag de stap naar veiligheid: Plan uw keuring bij OmniHealth
OmniHealth: uw partner in het zorgen voor uw gezondheid & veiligheid
Maandag – Vrijdag: 09.00 – 17.00
OmniHealth biedt hoogwaardige medische zorg en diensten, gericht op de maritieme en offshore industrie. Met deskundige keuringen, consulten en noodzakelijke vaccinaties staan wij voor u klaar!
Schipluidenlaan 122,
1062 HE, Amsterdam